Op de kadastrale kaart hiernaast van 1832 van Ambt-Hardenberg vinden we net boven de Hessenweg met No 617 de katerstede Schansman, voorheen ook wel 'de Schans' genaamd.
De katerstede had als huisnummer 25 in dorp Heemse en was eigendom van Jacob van Foreest. Van Foreest woonde op huize Heemse ingetekend in de kaart hieronder.
In de boedelbeschrijving uit 1820 gemaakt na het overlijden van zijn vrouw, Maria Clara gravin van Rechteren staat een indrukwekkende reeks van landerijen en bezittingen.
Uit het verdere zal duidelijk worden hoe dit met onze familie verbonden is en onze bijnaam heeft bepaald.
De katerstede had als huisnummer 25 in dorp Heemse en was eigendom van Jacob van Foreest. Van Foreest woonde op huize Heemse ingetekend in de kaart hieronder.
In de boedelbeschrijving uit 1820 gemaakt na het overlijden van zijn vrouw, Maria Clara gravin van Rechteren staat een indrukwekkende reeks van landerijen en bezittingen.
Uit het verdere zal duidelijk worden hoe dit met onze familie verbonden is en onze bijnaam heeft bepaald.
Heemse, den 20 van Grasm(aand) 1810 Scholtus J.G. Pruim. Keurn(ooten): M. Bruins en J. van Munster Jasp.z.
Ondertrouwd: Hendricus Jansen, jongman, geboortig in den Ham, doch nu woonende te Heemse, en Maria Sokken, jongedochter, mede geboortig in den Ham, en ook tans te Heemse woonachtigh. Ouders van den bruidegom: Jan Derksz en Heile Tob.
Ouders van de bruid: Derk Sokken en Jaane Derks.
Heemse, den 11 van Bloeim(aand) 1810. Scholtus J.G. Pruim. Keurn(ooten): E. Zweers en M. Bruins.
Nadat de huwelijkschgeboden onverhinderd afgelopen waren, zijn de opgem(elde) persoonen alhier in den Gerichte gecopuleerd.
(11 mei 1810)
Ondertrouwd: Hendricus Jansen, jongman, geboortig in den Ham, doch nu woonende te Heemse, en Maria Sokken, jongedochter, mede geboortig in den Ham, en ook tans te Heemse woonachtigh. Ouders van den bruidegom: Jan Derksz en Heile Tob.
Ouders van de bruid: Derk Sokken en Jaane Derks.
Heemse, den 11 van Bloeim(aand) 1810. Scholtus J.G. Pruim. Keurn(ooten): E. Zweers en M. Bruins.
Nadat de huwelijkschgeboden onverhinderd afgelopen waren, zijn de opgem(elde) persoonen alhier in den Gerichte gecopuleerd.
(11 mei 1810)
Hendricus Jansen is geboren op 27 mei 1777 in den Ham als zoon van Jan Dirksen uit 't kerkdorp en Heiltje Willems van 't Claes Hendrinen in Hellendoorn en wordt gedoopt op 1 juni 177 in den Ham.
Maria Sokken is geboren 16 december 1779 als dochter van Derk Jan Asjes op 't Sokken en Adriana Derks van 't Lubbers uit den Lindemars en gedoopt op 19 december 1779 in den Ham
Hier laten de geschreven bronnen het even afweten, de eerstvolgende vermelding is de ondertrouw van Hendricus Jansen met Maria Sokken in Heemse.
Ik ga er van uit dat Hendricus in dienst was bij Jacob van Foreest en het is denkbaar dat ook Maria Sokken voor hem werkte, in elk geval woonden ze beiden in Heemse.
Het echtpaar is gaan wonen op de katerstede 't Jagers onder huize Heemse, zoals aangegeven op bovenstaande kaart uit 1832.
In 1811 neemt Hendricus de naam Jagers aan voor zichzelf en voor zijn dochter Jennigjen.
Het echtpaar is gaan wonen op de katerstede 't Jagers onder huize Heemse, zoals aangegeven op bovenstaande kaart uit 1832.
In 1811 neemt Hendricus de naam Jagers aan voor zichzelf en voor zijn dochter Jennigjen.
Bij verschillende gelegenheden is Hendricus betrokken bij het wel en wee van het gezin van Foreest, meer dan alleen op grond van een buurman en pachter te zijn, lijkt me.
Na het overlijden van de vrouw van Jacob van Foreest in 1820, wordt er een 'staat en inventaris van alle goederen' opgemaakt, in tegenwoordigheid van Jan Kromhof en van Hendrikus Jagers, beide landbouwers van beroep en te Heemse voorzeid, de eerste in nr. 57 en de tweede in nr. 60 woonachtigh, als hiertoe expresselijk verzochtte getuigen'.
Ook bij aangifte van overlijden enz is Hendricus vaak betrokken.
Na het overlijden van de vrouw van Jacob van Foreest in 1820, wordt er een 'staat en inventaris van alle goederen' opgemaakt, in tegenwoordigheid van Jan Kromhof en van Hendrikus Jagers, beide landbouwers van beroep en te Heemse voorzeid, de eerste in nr. 57 en de tweede in nr. 60 woonachtigh, als hiertoe expresselijk verzochtte getuigen'.
Ook bij aangifte van overlijden enz is Hendricus vaak betrokken.
Het gezin van Hendricus en Maria krijgt 7 kinderen, 6 meisjes en 1 jongen.
Het derde kind, een meisje, is slechts 1 jaar geworden, een paar jaar later werd er een jongentje levenloos geboren.
Een gezin met 5 meisjes.
Het derde kind, een meisje, is slechts 1 jaar geworden, een paar jaar later werd er een jongentje levenloos geboren.
Een gezin met 5 meisjes.
Aleida Jagers, het tweede kind, trouwt in 1837 met Jan Harm Ramaker.
Jan Harm had een aantal jaren gewerkt als boerenknecht bij Nijman in Baalder.
We weten niet hoe hij met Aleida in contact is gekomen, wellicht is hij ook voor van Foreest gaan werken.
Na zijn huwelijk heeft het paar een aantal jaren ingewoond bij Jagers.
Uit een akte 1842 valt op te maken dat ze toen woonden in 'dorpe Heemse'.
Dat zal geweest zijn op 'Schansman' of de Schanse zoals de katerstede ook genoemd werd. Dit zijn onze voorouders, aan hen danken wij de bijnaam Schansen.
De katerstede Schansman was eigendom van Jacob van Foreest en wordt ook genoemd in de boedelbeschrijving uit 1820:
Jan Harm had een aantal jaren gewerkt als boerenknecht bij Nijman in Baalder.
We weten niet hoe hij met Aleida in contact is gekomen, wellicht is hij ook voor van Foreest gaan werken.
Na zijn huwelijk heeft het paar een aantal jaren ingewoond bij Jagers.
Uit een akte 1842 valt op te maken dat ze toen woonden in 'dorpe Heemse'.
Dat zal geweest zijn op 'Schansman' of de Schanse zoals de katerstede ook genoemd werd. Dit zijn onze voorouders, aan hen danken wij de bijnaam Schansen.
De katerstede Schansman was eigendom van Jacob van Foreest en wordt ook genoemd in de boedelbeschrijving uit 1820:
I. Onroerende goederen (tweede vervolg): 1.
uit de katersteede het Schansmans, liggende te Heemse meergemeld ten noorden van en aan den zogenaamden Hessenweg achter den Rustenbergh voorschreeven, en bestaande a. in derzelver behuizinge nr. 25 ….
uit de katersteede het Schansmans, liggende te Heemse meergemeld ten noorden van en aan den zogenaamden Hessenweg achter den Rustenbergh voorschreeven, en bestaande a. in derzelver behuizinge nr. 25 ….
De oudste door mij gevonden vermeldingen van 'de Schanse':
Trouwboek Heemse 1667-1668 Harmen Hendriks wedr. op de Schans en Harmtjen Enghberts wed. van Oud Leusen
Trouwboek Heemse 10 april 1698 Jasper Gerriets j.m. wonende te Herdenbergh en Geesien Herms j.d. wonende bij de pastor tot Heemse
Doopboek Heemse 26 februari 1702 Jasper Gerrijts op de Schans tot Heemse, Gerrijt
Doopboek Heemse 9 april 1702 Jan Derks op de Schans, Willemtijn
Doopboek Heemse 30 mei 1706 Jasper op de Schans te H. Hermtien
Doopboek Heemse 16 maart 1712 Jan Hendriks op de Schanse tot Heemse, Hendrikje
Doopboek Heemse 28 september 1714 Jan Hendriks op de Schanse tot Heemse, Geertje
Doopboek Heemse 11 april 1717 Jan Hendrik op de Schanse tot Heemse, Egbertje
Doopboek Heemse 12 maart 1741 Hendrik Jansen en Hendrikje Janssen te Heemse,Gerrit
Doopboek Heemse 2 augustus 1744 Hendrik Janssen en Hendrikje Janssen te Heemse, Geesje
Doopboek Heemse 6 december 1747 Hendrik Janssen en Hendrikje Janssen te Heemse, Jan
Volkstelling 1747 Heemse Schansman de man Hendrik en de vrouw Hendrickien, Kinders onder 10 jaar Gerrit, Jan en Gesien
Doopboek Heemse 29 april 1753 Hendrik Janssen en Hendrikje Jansen op de Schanse te Heemse, Jan Hendrik
Doopboek Heemse 31 maart 1755 Hendrik Jansen en Hendrikje Jansen op de Schanse te Heemse, Jennegje
Daarna werd de Schansman bewoond door het gezin Wesselink en het gezin van dochter Hendrika Wesselink met schoonzoon Albert Likkel (ook Likkink) Albert is overleden in 1833 op No 25 (Schansman), er waren toen nog jonge kinderen in huis.
Dochter Geertje Likkel trouwde in 1835 erbij in met Evert Beltman, zij is nog datzelfde jaar overleden op No 25. Evert is 1838 overleden in Lutten.
Wanneer het gezin vertrokken is kan ik niet met zekerheid vaststellen maar ik neem aan ergens rond 1840.
Trouwboek Heemse 1667-1668 Harmen Hendriks wedr. op de Schans en Harmtjen Enghberts wed. van Oud Leusen
Trouwboek Heemse 10 april 1698 Jasper Gerriets j.m. wonende te Herdenbergh en Geesien Herms j.d. wonende bij de pastor tot Heemse
Doopboek Heemse 26 februari 1702 Jasper Gerrijts op de Schans tot Heemse, Gerrijt
Doopboek Heemse 9 april 1702 Jan Derks op de Schans, Willemtijn
Doopboek Heemse 30 mei 1706 Jasper op de Schans te H. Hermtien
Doopboek Heemse 16 maart 1712 Jan Hendriks op de Schanse tot Heemse, Hendrikje
Doopboek Heemse 28 september 1714 Jan Hendriks op de Schanse tot Heemse, Geertje
Doopboek Heemse 11 april 1717 Jan Hendrik op de Schanse tot Heemse, Egbertje
Doopboek Heemse 12 maart 1741 Hendrik Jansen en Hendrikje Janssen te Heemse,Gerrit
Doopboek Heemse 2 augustus 1744 Hendrik Janssen en Hendrikje Janssen te Heemse, Geesje
Doopboek Heemse 6 december 1747 Hendrik Janssen en Hendrikje Janssen te Heemse, Jan
Volkstelling 1747 Heemse Schansman de man Hendrik en de vrouw Hendrickien, Kinders onder 10 jaar Gerrit, Jan en Gesien
Doopboek Heemse 29 april 1753 Hendrik Janssen en Hendrikje Jansen op de Schanse te Heemse, Jan Hendrik
Doopboek Heemse 31 maart 1755 Hendrik Jansen en Hendrikje Jansen op de Schanse te Heemse, Jennegje
Daarna werd de Schansman bewoond door het gezin Wesselink en het gezin van dochter Hendrika Wesselink met schoonzoon Albert Likkel (ook Likkink) Albert is overleden in 1833 op No 25 (Schansman), er waren toen nog jonge kinderen in huis.
Dochter Geertje Likkel trouwde in 1835 erbij in met Evert Beltman, zij is nog datzelfde jaar overleden op No 25. Evert is 1838 overleden in Lutten.
Wanneer het gezin vertrokken is kan ik niet met zekerheid vaststellen maar ik neem aan ergens rond 1840.
- Jennigjen Jagers de oudste dochter, trouwt in 1833, als ze 22 is, met Wolter Stegeman landbouwer in Heemse.
- Hendrika Jagers trouwt in 1842 met Pieter Hovenaar Rutering; hij was in 1885 de grondlegger van het Deventer Dagblad
- Dina Jagers trouwt in 1843 met Hendrik Bolks uit Heemse, hij woonde op erve Hesselink, zoon van Seine Bolks en Jennigjen Winkelink
- Willemina Jagers trouwt in 1852 met Gerrit Stegeman uit Heemse, hij was zoon van Jan Stegeman en Hendrikje Dunnewind, zijn ouders zijn later naar Michigan USA geëmigreerd.
- Hendrika Jagers trouwt in 1842 met Pieter Hovenaar Rutering; hij was in 1885 de grondlegger van het Deventer Dagblad
- Dina Jagers trouwt in 1843 met Hendrik Bolks uit Heemse, hij woonde op erve Hesselink, zoon van Seine Bolks en Jennigjen Winkelink
- Willemina Jagers trouwt in 1852 met Gerrit Stegeman uit Heemse, hij was zoon van Jan Stegeman en Hendrikje Dunnewind, zijn ouders zijn later naar Michigan USA geëmigreerd.
Het feit dat Hendricus Jagers werkte met van Foreest zal wellicht een rol hebben gespeeld bij het gaan boeren op de Schanse.
Waar Hendricus en Maria hun laatste levensjaren hebben gewoond is niet duidelijk. Ze zijn kort na elkaar overleden.
Jacob van Foreest is 28 maart 1854 overleden in Huize Heemse, aangevers waren Gerrit Vinke en Gerrit Jan Veltink, zij waren ook de aangevers bij het overlijden van Aleida op 05 december 1854 en van Hendricus op 04 februari 1855.
Ze woonden kennelijk nog onder huize Heemse.
Bij het huwelijk van Willemina in 1852 wordt Hendicus nog als landbouwer gemeld, bij zijn overlijden als arbeider.
Jacob van Foreest is 28 maart 1854 overleden in Huize Heemse, aangevers waren Gerrit Vinke en Gerrit Jan Veltink, zij waren ook de aangevers bij het overlijden van Aleida op 05 december 1854 en van Hendricus op 04 februari 1855.
Ze woonden kennelijk nog onder huize Heemse.
Bij het huwelijk van Willemina in 1852 wordt Hendicus nog als landbouwer gemeld, bij zijn overlijden als arbeider.
